Ngành Xây dựng Hải Dương được thành lập năm từ ngày15/7/1959 với tên ban đầu là Ty Kiến trúc Hải Dương - đến nay đã tròn 60 năm. Trong quá trình hình thành và phát triển của Ngành đã có nhiều thay đổi về tên gọi qua từng thời kỳ phát triển :

- Ngày 15/7/1959, UBND tỉnh Hải Dương có Quyết định số 558/TCCB thành lập Ty Kiến trúc tỉnh Hải Dương (Chia tách từ Ty Thuỷ lợi và Kiến trúc tỉnh Hải Dương);

- Năm 1968  hợp nhất hai tỉnh Hải Dương - Hưng Yên nên có tên gọi là Ty Kiến trúc tỉnh Hải Hưng;

- Năm 1974, đổi tên thành Ty Xây dựng tỉnh Hải Hưng;

- Năm 1982, đổi tên thành Sở Xây dựng tỉnh Hải Hưng;

- Năm 1997, sau khi chia tách và tái lập lại 2 tỉnh Hải Dương, Hưng Yên, tên gọi Sở Xây dựng Hải Dương được xác định từ đó đến nay.

Trải qua 65 năm qua quá trình hình thanh và phát triển, với những đổi thay tên gọi khác nhau, nhưng nhiệm vụ chung của Ngành Xây dựng xuyên suốt là tham mưu, giúp việc cho UBND tỉnh quản lý nhà nước  trong lĩnh vực xây dựng.

Những năm đầu thành lập, Ngành Xây dựng Hải Dương chỉ có 26 cán bộ làm công tác quản lý ở Ty Kiến trúc. Đến những năm cuối thập kỷ 60, ngoài lực lượng cán bộ quản lý thì lực lượng sản xuất kinh doanh trực thuộc đã phát triển gồm 04 đơn vị, trong đó: 01 Công ty xây dựng, 01 Xí nghiệp gạch ngói, 01 Mỏ đá vôi, 01 Nhà máy nước. Lực lượng lao động của Ngành có 1.430 người - chủ yếu là cán bộ trung cấp và sơ cấp, cán bộ có trình độ đại học có từ 4-5 người.

Cuối thập kỷ 70, Ngành có 15 đơn vị sản xuất kinh doanh, lực lượng lao động phát triển lên 4.872 người, trong đó 50 người có trình độ đại học.

Giữa thập kỷ 80, toàn Ngành đã có 24 đơn vị sản xuất kinh doanh, 01 Trường đào tạo cán bộ trung cấp, 01 Ban quản lý công trình dịch vụ. Lực lượng lao động của Ngành đã phát triển lên trên 10.000 người, trong đó có: 230 người có trình độ đại học là các Kiến trúc sư, kỹ sư, cán bộ chuyên môn khác; 600 người có trình độ Trung cấp nghiệp vụ kỹ thuật; 

Tính đến năm 1986, toàn Ngành đã sản xuất được trên 37,5 tỷ viên gạch; 830 triệu viên ngói đất nung; trên 1,6 triệu tấn vôi; trên 3 nghìn tấn xi măng; hơn 5 triệu m3 đá; Xây dựng hàng ngàn công trình nông nghiệp, công nghiệp, công trình văn hoá công cộng, trụ sở các cơ quan của Tỉnh và các địa phương trong tỉnh. Một số công trình to đẹp và vang bóng một thời như: Bách hoá tổng hợp Hải Dương, Hội trường Tỉnh, Nhà hát nhân dân Tỉnh, Tượng đài liệt sỹ TP Hải Dương, Nhà làm việc của các Ban xây dựng Đảng, Bệnh viện đa khoa 500 giường, Khu chuyên gia Liên Xô...

Từ năm 1986 đến năm 1996 bước vào thời kỳ đổi mới, Ngành Xây dựng Hải Dương đã sắp xếp lại các doanh nghiệp. Số doanh nghiệp trực thuộc còn lại là 14 đơn vị, với số lượng lao động là 3.260 người và đổi mới mạnh mẽ mọi hoạt động của Ngành trong lĩnh vực quản lý Nhà nước cũng như sản xuất kinh doanh.

Từ năm 1997, sau khi tái lập Sở Xây dựng Hải Dương, toàn Ngành được sắp xếp lại gồm có 12 doanh nghiệp với 3.122 người (Trong đó có 367 người có trình độ đại học, 45 người có trình độ cao đẳng, 374 người có trình độ trung cấp, 1.600 công nhân có tay nghề từ bậc 4 đến bậc 7). Lực lượng này đã là nhân tố quyết định tạo lên những thành tựu, đóng góp của Ngành trong thời kỳ đổi mới, xây dựng cơ sở vật chất và phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Hải Dương.

Giai đoạn những năm từ 1999 đến 2006, trong xu thế đổi mới và chỉ đạo chung của Nhà nước, các công ty trực thuộc Ngành Xây dựng Hải Dương đã chuyển đổi mô hình hoạt động của các đơn vị trực thuộc theo hướng cổ phần hoá 100% các doanh nghiệp trong Ngành; Sở Xây dựng tập trung tham mưu giúp việc cho UBND tỉnh công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực Xây dựng.

Trong công tác sản xuất, kinh doanh qua từng thời kỳ cũng đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Trong lĩnh vực tư vấn thiết kế, thi công xây lắp, các đơn vị thành viên trong Ngành đã tham gia thiết kế, xây dựng nhiều công trình to đẹp và có chất lượng tốt, tiêu biểu như: Nhà thi đấu Hải Dương, Nhà làm việc của Thành Uỷ Hải Dương, Nhà tưởng niệm Phó chủ tịch nước Nguyễn Lương Bằng, đền thờ Nguyễn Trãi, đền thờ Chu Văn An, Tượng đài Trần Hưng Đạo, Văn Miếu Mao Điền. Nói về thị xã Hải Dương những thập niên trước đây trong suy nghị của nhân dân các địa phương cả nước luôn nghĩ về một thị xã Hải Dương xinh đẹp và thanh bình. Trong lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng đã sản xuất và cung ứng đảm bảo nhu cầu cho thị trường xây dựng Hải Dương; một số chủng loại vật liệu xây dựng đạt và vượt nhu cầu trong tỉnh như: xi măng đạt 5,2 triệu tấn/năm; gạch xây 650 triệu viên/năm, gạch ốp lát 21 triệu m2/năm, tấm lợp 9 triệu m2/năm. Trong lĩnh vực sản xuất, cung cấp nước sạch đã cơ bản phủ kín hệ thống cấp nước từ đô thị đến nông thôn, sản lượng cấp nước đạt trên 230.000 m3/ngày đêm.

Công tác nghiên cứu ứng dụng triển khai các đề tài khoa học, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật được chú trọng thường xuyên, tính từ năm 1991 đến nay đã có trên 600 sáng kiến có giá trị làm lợi hàng trăm tỷ đồng, 46 đề tài cấp Tỉnh, 2 đề tài cấp Bộ, 55 lượt người được cấp bằng lao động sáng tạo, 6 đề tài dự thi sáng tạo khoa học kỹ thuật toàn quốc. Nghiên cứu thiết kế 24 mẫu nhà ở, công sở, trường học...

Đến nay, Sở Xây dựng chỉ còn 02 đơn vị sự nghiệp trực thuộc, Song các đơn vị truyền thống của Ngành cùng với khối cơ quan quản lý, đơn vị sự nghiệp thuộc Sở vẫn luôn là một khối thống nhất với trung tâm là cơ quan Sở Xây dựng và Công đoàn Ngành Xây dựng; thường xuyên gắn kết trong các hoạt động phong trào đoàn thể, văn hóa-thể thao-văn nghệ, chăm lo đời sống cán bộ và luôn sát cánh, thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Trong công tác quản lý nhà nước, Sở Xây dựng Hải Dương đã làm tốt công tác tham mưu giúp việc cho UBND tỉnh trong các lĩnh vực theo chức năng nhiệm vụ được giao. Về công tác quy hoạch và phát triển đô thị đã phủ kín quy hoạch xây dựng trên địa bàn toàn Tỉnh như: Quy hoạch xây dựng vùng Tỉnh; Quy hoạch chung xây dựng các huyện, thành phố, thị xã, thị trấn; Quy hoạch chi tiết các khu chức năng trong và ngoài đô thị; quy hoạch và quy chế quản lý cho toàn bộ các xã trên địa bàn tỉnh; quy hoạch vật liệu xây dựng, khoáng sản làm vật liệu xây dựng. Đã cơ bản hoàn thiện quy hoạch chuyên ngành như quy hoạch cấp nước, quy hoạch xử lý chất thải rắn toàn tỉnh. Đặc biệt trong những năm gần đây Sở Xây dựng thực hiện đề án nâng cao chất lượng quy hoạch, quản lý tốt các đồ án quy hoach được duyệt, coi đây là định hướng quan trọng cho sự phát triển toàn diện các lĩnh vực kinh tế-văn hóa- xã hội của các địa phương và của tỉnh ta. Công tác quản lý và phát triển đô thị cũng được quan tâm và phát triển tốt trong những năm qua, tỷ lệ đô thị hóa đã nâng lên trên 33% , diện mạo các đô thi đã cơ bản thay đổi từ khu vực thành thị đến nông thôn; thành phố Hải Dương được công nhận là đô thị loại I, thị xã Chí Linh lên thành phố, thị trấn kinh môn lên thị xã, thị tứ Hưng Đạo huyện Tứ Kỳ lên đô thị loại V...; Nhiều dự án phát triển nhà ở tại các đô thị đã được quy hoạch và thiết kế đô thị với chất lượng cao tạo ra không gian cảnh quan đô thị đẹp, hiện đại, sinh thái như: Dự án khu đô thị phía Đông, phía Tây thành phố, dự án khu sinh thái Hà Hải, dự án Ecoriver.., các đồ án quy hoạch khu dân cư trên địa bàn các huyện, thành phố, thị xã, khu vực nông thôn đã được quy hoạch với chất lượng tốt hơn...Các lĩnh vực quản lý khác của Sở Xây dựng như: quản lý dự án đầu tư xây dựng, quản lý chất lượng công trình xây dựng, quản lý nhà và thị trường bất động sản, quản lý vật liệu xây dựng, quản lý kiến trúc và hạ tầng kỹ thuật đô thị - nông thôn, quản lý kinh tế xây dựng, thanh tra và quản lý trật tự xây dựng được triển khai thực hiện tương đối đồng đều và hoàn thành tốt các nhiệm vụ theo kế hoạch cũng như nhiệm vụ đột xuất mà Tỉnh ủy, UBND tỉnh giao.

Công tác tuyển chọn, bồi dưỡng đào tạo cán bộ qua các thời kỳ thường xuyên được quan tâm và coi là nhiệm vụ quan trọng. Tỷ lệ cán bộ quản lý, kỹ thuật có trình độ đại học và công nhân được đào tạo nghề luôn chiếm tỷ lệ cao. Nhiều cán bộ có trình độ thạc sỹ, tiến sỹ, chuyên viên cao cấp, phát huy tốt được kiến thức chuyên môn trong thực tiễn quản lý, sản xuất.

 Các tổ chức Đảng, đoàn thể, chính quyền trong Ngành Xây dựng Hải Dương luôn kế thừa và phát huy tinh thần truyền thống; thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm, hoạt động có hiệu quả, cùng chung vai góp sức làm nên những thành công của Ngành; luôn quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ công nhân viên trong toàn Ngành; luôn đoàn kết thống nhất, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.

Các cán bộ đương nhiệm tại Sở Xây dựng, các đơn vị truyền thống của Ngành cùng cán bộ các thời kỳ đã nghỉ công tác vẫn được gặp mặt thường niên và gặp mặt trong các sự kiện quan trọng của Ngành thông qua Ban liên lạc cán bộ hưu trí của Ngành. Đây là một nét đẹp trong văn hóa truyền thống của Ngành Xây dựng.

Với những đóng góp cho công cuộc bảo vệ tổ quốc, xây dựng và phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Hải Dương, nhiều tập thể và cá nhân trong Ngành đã được khen tặng nhiều danh hiệu thi đua cao quý:

- Được Nhà nước tặng 01 Huân chương lao động hạng nhất, 5 huân chương lao động hạng nhì, 14 huân chương lao động hạng ba và năm 2014 Ngành Xây dựng đã vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương độc lập hạng Ba.

- Được Chính phủ tặng 1 cờ thi đua xuất sắc, 2 cờ luân lưu; được Thủ tướng Chính phủ tặng 38 bằng khen.

- Được Bộ Xây dựng tặng 32 cờ thi đua xuất sắc, trên 100 bằng khen cho tập thể và cá nhân.

- Được UBND tỉnh tặng 27 cờ thi đua xuất sắc và trên 100 bằng khen cho tập thể và cá nhân.

- Được Tổng liên đoàn lao động Việt Nam tặng 3 cờ thi đua đơn vị xuất sắc; Công đoàn xây dựng Việt Nam tặng cờ thi đua đơn vị xuất sắc và nhiều bằng khen.

- Được Trung ương đoàn thanh niên cộng sản HCM tặng 50 bằng khen.

- Hai cá nhân được công nhận là chiến sỹ thi đua Toàn quốc;

- Có hàng ngàn lượt người được công nhận danh hiệu chiến sỹ thi đua cấp cơ sở, có 52 người được công nhận chiến sỹ thi đua cấp tỉnh 5 năm, 10 người được công nhận chiến sỹ thi đua cấp tỉnh 3 năm, 8 chiến sỹ thi đua cấp tỉnh 1 năm, trên 700 tổ đội lao động Xã hội chủ nghĩa, tổ đội lao động giỏi.

Tổng kết thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, toàn Ngành được tặng 110 huân chương kháng chiến hạng nhất, 403 huân chương kháng chiến hạng nhì, 831 huân chương kháng chiến hạng ba và 2460 huy chương các loại.

Những thành quả đạt được trong suốt 65 năm qua là công lao, nỗ lực, cống hiến của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ công chức, viên chức, người lao động, các đơn vị trực thuộc sở, các đơn vị tham gia sinh hoạt với ngành qua các thời kỳ; đồng thời luôn được sự quan tâm chỉ đạo chuyên môn nghiệp vụ của Bộ Xây dựng; được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh uỷ, HĐND và UBND tỉnh Hải Dương, sự tham gia và phối hợp nhiệt tình của các sở, ban, ngành địa phương trong Tỉnh. Đó là những nhân tố tạo nên sức mạnh để Ngành Xây dựng Hải Dương hoàn thành tốt nhiệm vụ, trưởng thành và phát triển đóng góp một phần quan trọng vào phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của các địa phương và của tỉnh nhà.

Nhìn lại chặng đường đã qua và tự hào với những kết quả và thành tích đạt được đạt được, song tập thể lãnh đạo, cán bộ công chức, viên chức và người lao động Ngành xây dựng Hải Dương vẫn còn rất nhiều trăn trở. nhìn nhận những vấn đề còn hạn chế trong công tác quản lý nhà nước cũng như lao động sản suất của Ngành như: Một số đồ án quy hoạch chất lượng chưa cao, chưa hoạch định tốt định hướng phát triển, chưa khai thác hết tiềm năng, thế mạnh của các địa phương, của tỉnh; một số đồ án quy hoạch phát triển Nhà ở chất lượng lượng chưa cao, chưa tạo ra nhiều không gian cây xanh, mặt nước, cảnh quan đô thị chưa có điểm nhấn, thiếu công trình công cộng như Quảng trường, trung tâm thể thao,.. để nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân. Hầu hết các đô thị chưa được đầu tư hoàn chinh Hệ thống xử lý nước thải tập trung. Các nhà máy xử lý rác thải chưa đáp ứng được công suất và chất lượng xử lý, tình trạng ô nhiễm môi trường, nguồn nước còn là vấn đề tồn tại lớn; Công tác quản lý HTKT, cây xanh công viên, nghĩa trang liệt sỹ chưa được bài bản ; công tác quản lý trật tự xây dựng chưa được tốt...Tập thể cán bộ Sở Xây dựng và các đơn vị truyền thống trong Ngành Xây dựng sẽ quyết tâm khắc phục những hạn chế còn tồn tại, tiếp tục phát huy vai trò của một Ngành kinh tế kỹ thuật quan trọng của Tỉnh Hải Dương.

Để đóng góp được nhiều hơn nữa vào sự phát triển chung của tỉnh, đồng thời nâng cao uy tín và vị thế của Sở, ngoài những chúc năng nhiệm vụ được giao, thời gian tới Sở Xây dựng tập trung vào giải quyết một số công việc sau:

          1- Tập trung nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính và nâng cao trách nhiệm của cán bộ CCVC người lao động trước công việc được giao, phấn đấu  đạt được sự đồng thuận của cộng đồng Doanh nghiệp và sự hài lòng của nhân dân.

          2- Tạo dựng môi trường đầu tư trong lĩnh vực Xây dựng tốt nhất tạo sức hút đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước  đầu tư tại Hải Dương tạo động lực cho sự phát triển;

          3- Đổi mới, nâng cao chất lượng các đồ án quy hoạch tỉnh, vùng tỉnh, vùng huyện.., Quy hoạch HT giao thông đối ngoại với các tỉnh bạn, HTGT giữa các địa phương trong tỉnh, quy hoạch các đô thị động lực, khu vực kinh tế trọng điểm, phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh của các địa phương, đảm bảo tích hợp đồng bộ các lĩnh vực, ngành nghề kinh tế; coi đây là nền móng cho sự phát triển toàn diện các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội của các địa phương và của tỉnh.

          4-Xây dựng đồ án quy hoạch phát triển các đô thị theo hướng đô thị thông minh, hiện đại, hạ tầng đồng bộ, bền vững; chú trọng xây dựng HTXL nước thải, rác thải tập trung, đảm bảo đô thị có nhiều không gian công viên -cây xanh, diện tích mặt nước, công trình công cộng để nâng cao chất lượng cuộc sống tinh thần cho nhân dân. Chú trọng Quy hoạch, xây dựng thành phố Hải Dương trở thành thành phố thông minh, hiện đại, xanh-sạch - đẹp và đáng sống; thành phố Chí Linh, thị xã Kinh Môn và các thị trấn trong tương lai xứng tầm với cấp đô thị được duyệt.

          5-Tổ chức tốt công tác quản lý Xây dựng, trật tự xây dựng, quản lý cây xanh, công viên, nghĩa trang ( trừ nghĩa trang Liệt sỹ); công tác quản lý nhà và thị trường bất động sản, quản lý vật liệu xây dựng, quản lý kiến trúc và hạ tầng kỹ thuật đô thị - nông thôn, quản lý kinh tế xây dựng, thanh tra xây dựng...

          6- Tiếp tục tham mưu xây dựng, nâng cấp các đô thị phấn đấu Hải Dương trở thành thành phố trực thuộc trung ương trong tương lai và 3 thị trấn: Gia lộc, Sặt huyện Bình giang, Thanh Miện huyện thanh Miện lên thị xã trước năm 2025.

          Đất nước ta đang bước vào thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, Ngành xây dựng đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức mới. Với kinh nghiệm và truyền thống 65 năm xây dựng và trưởng thành; với ý chí quyết tâm và tinh thần đoàn kết, chủ động sáng tạo trong công tác, đội ngũ cán bộ, công nhân viên chức lao động Ngành Xây dựng Hải Dương sẽ luôn vững bước đi lên, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng tỉnh Hải Dương ngày càng văn minh, giàu đẹp. Do vậy, ngành Xây dựng rất cần sự quan tâm chỉ đạo hỗ trợ nhiều hơn nữa của Bộ Xây Dựng, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh và sự phối hợp của các sở, ban ngành, địa phương cùng các đơn vị Doanh nghiệp, Nhà đầu tư, cơ quan truyền thông của trung ương và địa phương để sở Xây dựng thực hiện nhiệm vụ được tốt hơn./.



​​